Hlutverk álvers Alcoa Fjarðaáls á Reyðarfirði er að framleiða ál á öruggan, hagkvæman og samfélagslega ábyrgan hátt. Stefna fyrirtækisins er að einbeita sér að þessari kjarnastarfsemi og láta öðrum fyrirtækjum eftir ýmsa stoðþjónustu sem tengist rekstrinum. Á þennan hátt stuðlar Alcoa Fjarðaál að uppbyggingu atvinnulífs á svæðinu.
Alcoa Fjarðaál hóf framleiðslu á áli í álverinu við Reyðarfjörð í byrjun apríl 2007 og var framleiðslan komin í fulla afkastagetu í ágúst 2008. Framleiðsluheimild álversins í dag er allt að 360 þúsund tonn af áli á ári samkvæmt starfsleyfi. Á árinu 2024 framleiddi Alcoa Fjarðaál 340.826 tonn af áli.
Fjöldi starfsfólks Alcoa Fjarðaáls var 570 árið 2024. Auk þeirra vinna að jafnaði um 250 verktakar á vegum annarra fyrirtækja í álverinu eða á lóð álversins við ýmis störf svo sem framleiðslu, viðhald, þjónustu og ráðgjöf.
Fyrirtækið starfar samkvæmt starfsleyfi útgefnu þann 13. desember2024. Starfsemi fyrirtækisins fellur undir fyrirtækjaflokk 2.5, álframleiðslu, samkvæmt lögum nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir. Gildistími starfsleyfisins er til 2040 og fer Umhverfisstofnun með eftirlit með starfsemi álframleiðslunnar.
Framleiðsluheimild álversins í dag er allt að 360 þúsund tonn af áli á ári samkvæmt starfsleyfi. Á árinu 2024 framleiddi Alcoa Fjarðaál 340.826 tonn af áli í kerskála. Þetta er umtalsvert minni framleiðsla en áætlanir gerðu ráð fyrir sem skýrist af orkuskerðingu Landsvirkjunar vegna lélegs vatnsárs veturinn 2023-2024. Fjöldi starfsfólks Alcoa Fjarðaáls var 570 árið 2024. Auk þeirra vinna að jafnaði um 250 verktakar á vegum annarra fyrirtækja í álverinu eða á lóð álversins við ýmis störf svo sem framleiðslu, viðhald, þjónustu og ráðgjöf.
Á árinu 2024 skiptist framleiðslan upp í 56% álhleifa, 23% melmistangir og 20% vír. 0,9% framleiðslunnar var frávikavara sem var seld til endurbræðslu. Heildarmagn vöru frá steypuskála voru 343.540 tonn af áli.
Alcoa Fjarðaál fylgir gildum og leiðbeiningum móðurfélagsins Alcoa Corporation um stjórnarhætti, sem tryggja skilvirka og ábyrga starfsemi á öllum sviðum fyrirtækisins. Fyrirtækið leggur áherslu á gagnsæi, ábyrgð og traust í allri ákvarðanatöku og rekstri. Eitt af megingildum Alcoa er heilindi, og stjórnendur hvetja starfsfólk til að starfa af heiðarleika, ábyrgð og opnum huga. Til að tryggja að þessi gildi séu leiðarljós í daglegum störfum fylgir fyrirtækið skýrum siðareglum og leiðbeinandi vinnureglum, sem stuðla að siðferðilegri og faglegri ákvarðanatöku.
Alcoa Fjarðaál fylgir einnig alþjóðlegum viðmiðum um góða stjórnarhætti og hefur innleitt ýmis verkfæri og ferla til að efla eftirlit og áhættustjórnun. Fyrirtækið vinnur samkvæmt Global Compliance Program Alcoa Corporation, sem felur í sér reglulega fræðslu um siðferði og regluverk, innri úttektir og skýrar boðleiðir fyrir starfsfólk til að tilkynna áhyggjur eða misferli. Til viðbótar hefur Alcoa Fjarðaál skuldbundið sig til samfélagslegrar ábyrgðar með því að styðja við alþjóðleg viðmið eins og Global Compact og fylgja bestu starfsvenjum í sjálfbærni, vinnurétti og gagnsæi í stjórnarháttum. Gagnsæi er lykilþáttur í stjórnarháttum Alcoa Fjarðaáls. Fyrirtækið birtir árlega sjálfbærniupplýsingar í samræmi við Global Reporting Initiative (GRI), sem veitir hagsmunaaðilum aðgang að skýrum og samanburðarhæfum upplýsingum um áhrif starfseminnar á umhverfi, samfélag og efnahag.
Alcoa Fjarðaál er með vottanir á eftirfarandi ISO stjórnkerfisstöðlum: ISO 9001:2015, ISO 14001:2015, ISO 45001:2018 og ISO50001:2018. Á heimasíðu BSI á Íslandi sem er vottunaraðili Alcoa Fjarðaáls, er stöðlunum lýst með eftirfarandi hætti: ISO9001 er gæðastjórnunarstaðall (QualityManagement System) sem setur fram kröfur á gæðastjórnunarkerfi og er öflugt verkfæri til að ná enn betri rekstrarlegum árangri á hagkvæman og skilvirkan hátt. Notast er við kerfisbundna nálgun á stöðugum umbótum til að mæta kröfum og væntingum viðskiptavina. Fyrirtæki eða stofnun með ISO 9001 vottað gæðastjórnunarkerfi hefur staðfestingu þriðja aðila á því að til staðar sé skýr sýn á hvaða vörur eða þjónustu eigi að veita. Fyrirtækið eða stofnunin hefur innleitt kerfi til að upplýsa og uppfylla væntingar og kröfur neytenda og viðskiptavina. Þar að auki býr kerfið yfir aðferðafræði sem aðstoðar við að uppfylla lagalegar og viðskiptalegar kröfur.
ISO 14001 er umhverfistjórnunarstaðall (Environmental Management System) og verkfæri fyrir skipulagsheildir sem vilja skilja og stýra umhverfisáhrifum af starfsemi sinni.
ISO 45001 er staðall fyrir stjórnunarkerfi fyrir heilsu og öryggi (Occupational Health andSafety) á vinnustað. Hann nýtist fyrirtækjum að vinna markvisst að því að byggja upp vinnumhverfi þar sem heilsa og öryggi starfsfólks er höfð í fyrirrúmi og oft einn af lykilþáttum öflugs mannauðskerfis. Það hefur sýnt sig að aukin seigla er einn af ávinningum skipulagsheildar eftir innleiðingu ISO 45001 ásamt því að sýna fram á ábyrgð með skuldbindingu að öruggum, heilbrigðum og sjálfbærum vinnuaðferðum.
Í september 2024 voru gerðar viðhaldsúttektir á ISO 9001, ISO 45001 og ISO 14001. Í öllum tilvikum stóðst Alcoa Fjarðaál úttektirnar.
Á árinu var einnig innleiddur ISO 50001staðallinn. ISO 50001 er staðall um orkustjórnun sem veitir kerfisbundið ferli til að bæta orkunýtingu, lækka orkukostnað, stuðla að minna kolefnisfótspori og hámarka skilvirkni. Farið var í gegnum 2 stig vottunar árið 2024 og var seinni úttektin framkvæmd í desember án frávika og og hlaut AlcoaFjarðaál formlega vottun í byrjun janúar 2025. Þess má geta að Alcoa Fjarðaál er eitt fyrsta fyrirtækið á Íslandi til að innleiða staðalinn.
Alcoa Fjarðaál er vottað gagnvart IATF16949:2016, sem er gæðastjórnunarstaðall bifreiðaframleiðanda sem tryggja á öryggi og gæði vara sem notaðar eru í bílaframleiðslu. Gerð var viðhaldsúttekt á staðlinum árið 2024 og stóðst Alcoa Fjarðaál þá úttekt.
Alcoa Fjarðaál er vottað gagnvart ASI staðli sem stendur fyrir Aluminium Stewardship Initiative og á heimasíðu staðalsins er honum lýst svo: „Við sameinum framleiðendur, notendur og hagsmunaaðila í allri virðiskeðju áliðnaðar til að hámarka framlag áliðnaðar að sjálfbæru samfélagi. Með samvinnu að leiðarljósi stefnum við að því að tryggja ábyrga framleiðslu, hráefnanýtingu og stjórnun í áliðnaði.“ ASI vottun er mjög eftirsótt í álheiminum í dag þar sem hagsmunaaðilar, þar meðtaldir viðskiptavinir, geta treyst því að þau fyrirtæki sem ná að standast kröfurnar starfi á ábyrgan hátt í anda sjálfbærrar þróunar. Kröfuharðir viðskiptavinir horfa til þessarar vottunar. Alcoa Fjarðaál hlaut bráðabirgðavottun gagnvart staðlinum árið 2020 og fullnaðarvottun árið 2021 þegar vottunaraðilar gátu ferðast til landsins en það tafðist vegna Covid heimsfaraldursins. Því til viðbótar var Alcoa Fjarðaál hluti af vottun móðurfyrirtækisins vegna birgðakeðju (Chain of Custody Standard Certification). Sá staðall gerir þær kröfur að birgðakeðja noti skráð og rekjanleg efni sem framleidd eru og unnin í álframleiðslu. Til þess að fyrirtæki geti selt vörur með ASI gæðavottun þarf það að standast kröfur beggja staðlanna.
Sumarið 2017 hlaut Fjarðaál vottun samkvæmt jafnlaunastaðli velferðarráðuneytisins, ÍST 85:2012, og var fyrsta stórfyrirtækið hér á landi til að hljóta þá vottun. Árið 2024 stóðst Alcoa Fjarðaál viðhaldsúttekt á staðlinum. Úttektin staðfesti að unnið er samkvæmt skjalfestu verklagi og að kynbundinn launamunur mældist ekki hjá Alcoa Fjarðaáli.
Alcoa Fjarðaál leggur ríka áherslu á samfélagsábyrgð og sjálfbærni í starfsemi fyrirtækisins. Sjálfbærniáherslur þróast stöðugt til að tryggja jafnvægi milli umhverfis-, efnahags- og samfélagslegra þátta.
Hlutverk álversins á Reyðarfirði er að framleiða ál á öruggan, umhverfisvænan og hagkvæman hátt í samræmi við starfsleyfi, gildandi lög og reglugerðir. Fyrirtækið einbeitir sér að kjarnastarfsemi sinni en felur öðrum fyrirtækjum ýmsa stoðþjónustu sem tengist rekstrinum. Með þessu stuðlar Alcoa Fjarðaál að uppbyggingu atvinnulífs á svæðinu og eflir þannig sjálfbærni í nærsamfélaginu. Alcoa Fjarðaál leggur mikla áherslu á að hlúa að mannauði sínum í takt við gildi móðurfélagsins: heilindi, árangur, umhyggju og hugrekki. Fyrirtækið vinnur markvisst að því að skapa öruggt, réttlátt og hvetjandi vinnuumhverfi þar sem starfsfólk fær jöfn tækifæri til að vaxa og þróast í starfi.
Til að styðja við samfélagslega ábyrgð sína hefur Alcoa Fjarðaál innleitt alþjóðlega sjálfbærnistaðla, Global Reporting Initiative (GRI) og heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna (SDG) og styðst við þá í stefnu sinni um samfélagsábyrgð. Til að tryggja gagnsæi og aðgengi hagsmunaaðila að upplýsingum þá birtir Alcoa Fjarðaál árlega árs- og sjálfbærniskýrslu og niðurstöður mælinga á áhrifum starfseminnar á umhverfi og samfélag eru birtar á vefsíðunni sjalfbaerni.is.
Almenn velferð og öryggi starfsfólks eru ávallt í forgangi. Að sama skapi er lögð áhersla á helgun og þátttöku starfsfólks í starfsumhverfi sem hvetur til stöðugra umbóta og styður við þjálfun og menntun. Alcoa Fjarðaál vinnur markvisst að því að efla og auka jafnrétti og stuðla að fjölbreytileika og heilbrigðri vinnustaðarmenningu. Fyrirtækið fylgir viðmiðum Jafnréttissáttmála UN Women og UN Global Compact og reynir ávallt að tryggja að allir einstaklingar hafi jafna möguleika á starfsþróun og jöfn tækifæri varðandi ábyrgð og úthlutun verkefna óháð kyni, kynþætti eða kynhneigð. Fjarðaál lítur til heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna og eru markmið númer 3 um góða heilsu og velferð og markmið númer 5 um jafnrétti kynjanna höfð að leiðarljósi í stefnu fyrirtækisins í mannauðsmálum.
Alcoa Fjarðaál fylgir eftir stefnu móðurfélagsins í umhverfis–, heilsu– og öryggismálum. Frammistaða fyrirtækisins í þeim efnum er vöktuð með reglulegum mælingum með það að markmiði að tryggja stöðugar umbætur. Starfsemin skilur eftir sig umhverfisfótspor sem hefur verið kortlagt til að lágmarka áhrifin á innra og ytra umhverfi. Í starfseminni er unnið að því með markvissum aðgerðum, vöktun og stýringu að nýta auðlindir betur, lágmarka magn úrgangs og spilliefna frá starfseminni og draga úr losun gróðurhúsalofttegunda. Fjarðaál lítur til heimsmarkmiða númer 12 um ábyrga neyslu og framleiðslu og númer 13 um aðgerðir í loftslagsmálum þegar unnið er að umbótum í umhverfismálum hjá fyrirtækinu.
Samfélagsábyrgð Alcoa Fjarðaáls felst í því að tryggja fjárhagslega sjálfbærni fyrirtækisins og hafa jákvæð efnahagsleg áhrif í nærsamfélaginu. Alcoa Fjarðaál stuðlar markvisst að uppbyggingu atvinnulífs á Austurlandi með því að bjóða út ýmsa stoðþjónustu til fyrirtækja í grennd við álverið. Á þann hátt gerir Alcoa Fjarðaál þeim fyrirtækjum kleift að byggja upp starfsemi sína samhliða uppbyggingu atvinnulífsins á svæðinu. Félagið gerir strangar kröfur til birgja og þjónustuaðila hvað viðkemur umhverfis-, heilsu- og öryggismálum. Birgjar verða að uppfylla kröfur um samfélagsábyrgð auk þess að vera samkeppnishæfir í verði og þjónustu. Heimsmarkmið númer 8 um góða atvinnu og hagvöxt fellur vel að stefnu Fjarðaáls varðandi efnahagsmál.
Alcoa Fjarðaál leggur áherslu á opið og virkt samtal við alla hagsmunaaðila. Félagið telur að forsenda þess að treysta hag hluthafa og hagsmunaaðila liggi í góðum og gegnsæjum stjórnarháttum. Alcoa Fjarðaál á í nánu samstarfi við hagsmunaaðila varðandi uppbyggingu innviða samfélagsins sem snerta samgöngur, nýsköpun, mennta- og félagsmál. Þar að auki leggja Alcoa Fjarðaál og Alcoa Foundation fé til ýmissa málefna, menningarviðburða og verkefna á Austurlandi. Alcoa Fjarðaál leggur mikla áherslu á að vera virkur þátttakandi í nærsamfélaginu og gagnvart sínum hagsmunaaðilum sem felst meðal annars í því að breiða út boðskap heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna. Heimsmarkmið númer 17 um samvinnu varðandi markmiðin endurspeglar þær áherslur vel.
Á árinu 2025 mun Alcoa Fjarðaál áfram hafa í öndvegi öryggismál og öryggismenningu. Stjórnendur og starfsfólk vinna saman að því að skapa heilbrigða vinnustaðamenningu og fjölskylduvænt starfsumhverfi. Lögð er rík áhersla á jafnréttismál og fjölbreytni til að stuðla að vellíðan, aukinni starfsánægju og helgun starfsfólks.
Alcoa Fjarðaál og starfsfólk Alcoa vinna á hverjum degi eftir gildum fyrirtækisins sem eru:
Heilindi
Árangur
Umhyggja
Hugrekki
